نازل برج خنک کننده (Cooling tower nozzle)، قطعهای است که آب گرم ورودی به کولینگ تاور را به روی پکینگها اسپری میکند. عمل توزیع آب باید به صورت الگوی یکنواخت و بدون ایجاد فضای خالی انجام شود. در حقیقت هنگام استفاده از نازلها باید مطمئن شویم که آب گرم روی تمام سطوح پکینگ پاشیده میشود و تمام سطوح را خیس میکند.
در صورتی که فضای خالی وجود داشته باشد، هوا از ناحیه عبور خواهد کرد و کولینگ تاور به درستی کار نخواهد کرد. نازلها در انواع و سایزهای مختلفی ساخته میشوند که در ادامه این مقاله از سایت کارا فناور اطلس پارسی، به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
نازل برج خنک کننده چیست؟
نازل برج خنک کن که به نامهای افشانک یا آب پخش کن نیز شناخته شده است، یکی از اجزای مهم در سیستمهای خنک کننده میباشد که وظیفه اسپری کردن آب گرم ورودی به برج روی سطح پکینگها را برعهده دارد. نازلها باید آب را بصورت یکنواخت بر روی سطوح پکینگ اسپری کنند؛ زیرا در صورت خشک بودن سطح پکینگها، سیستم برج خنک کننده عملکرد مناسب را نخواهد داشت.
نازل کولینگ تاور، یکی از ضروریترین و مهمترین قطعات کولینگ تاورهای مکعبی است. افشانکها در چیلرها و سیستمهای تهویه مطبوع، آب برگشتی را به صورت یکنواخت بر روی پکینگها پاشیده و باعث خنک شدن سیال (آب گرم) با سرعت بالا میشوند.
به طور کلی باید گفت که وظیفه نازل کولینگ تاور (COOLING TOWER NOZZLE) افزایش سرعت خنک کنندگی و بالا بردن راندمان برج خنک کننده است. جنس این نازلها معمولاً از پلی پروپیلن بوده که در انواع مختلف نازل مارلی، نازل دک اسپری، نازل حلزونی، نازل مربع پاش، نازل اکوجت (توربو)، نازل چپقی، نازل بالتیمور، نازل پروانهای، نازل هامون، نازل پلکانی و نازل خورشیدی تولید و به بازار عرضه شدهاند.
مشخصات فنی نازل برج خنک کننده
آب پخش کنها، مثل بسیاری دیگر ازقطعات داخلی برج خنک کننده فایبرگلاس دارای مشخصههای مهمی هستند که بر همین اساس در موارد مختلفی دستهبندی میشوند. آیتمهایی که باعث ایجاد این تمایزات در انواع نازلهای پاششی میشوند شامل موارد زیر هستند:
- شعاع پاشش نازل
- فشار کاری وارد شده به نازل
- نحوه پاشش آب توسط نازل
- سایز ورودی آب به نازل
- سایز خروجی آب از نازل
- جنس و متریال نازل
انواع نازل برج خنک کننده
انواع نازل کولینگ تاور از نظر مواردی چون نوع، نحوه عملکرد، میزان فشار کاری وارد شده به نازل و همچنین نحوه پاشش نازل تقسیمبندی میگردند. انواع نازل برج خنک کننده از نظر عملکرد، به سه دسته نازل مهپاش، نازل قطره پاش و نازل اسپری کننده دسته بندی شدهاند.
همانطور که اشاره شد کولینگ تاورها، دستگاههایی تبخیری هستند که اساس کار آنها ایجاد زمان و سطح تماس گسترده میان آب و هوا است تا عمل تبخیر و از دست دادن گرمای نهان به سرعت صورت پذیرد. برای توزیع و گسترده کردن سطح تماس، باید آب گرم ورودی به را به وسیله نازل برج خنک کننده یا افشانک به صورت قطرات ریز درآورد.
پوشش توزیع آب باید به روی تمام سطوح انجام شود و در صورتی که قسمتی خالی بماند، هوا به دلیل فشار کمتر از آن ناحیه فرار خواهد کرد و عملکرد برج خنک کننده مختل خواهد شد. به همین دلیل نازل، یکی از مهمترین قطعات برج خنک کننده است.
توزیع یکنواخت آب از آن جهت مورد تأکید قرار دارد که اگر سطوح انتقال حرارت به صورت نامنظم خیس و خشک شود، منجر به تشکیل ذرات رسوب بروی پکینگ برج خنک کننده خواهد شد و ضمن کوتاه شدن عمر پکینگها، عملکرد برج خنک کننده را تحت تأثیر قرار میدهد.
همچنین نازلهایی مطلوبتر هستند که قطرات آب ریزتری به وجود بیاورند و هر چه قطرات درشتتر و بزرگتر باشند، سطح تماس آب و هوا کمتر شده و میزان خنک کنندگی کمتر خواهد بود. از طرف دیگر هر چه قطرات آب ریزتر باشد، مقدار پرتاب آب (دریفت) افزایش خواهد یافت که باید با استفاده از قطرهگیر برج خنک کننده جلوی پرتاب این قطرات ریز آب را گرفت.
نازل کولینگ تاور دارای انواع بسیار و اشکال مختلف است که همگی معمولاً همه از مکانیزم وجود یک صفحه یا سطح جهت پاشش در زیر استفاده میکنند. هر نازل متناسب با طراحی و کیفیت جریان آب در گردش مورد استفاده قرار میگیرد. برخی نازلها نیاز به فشار آب بالاتری دارند و برخی به صورت ثقلی کار میکنند.
در گذشته نازلها به صورت دایره پاشش بودند که موجب به وجود آمدن فضای خالی و در نتیجه عبور هوا و کاهش راندمان کولینگ تاور میشد. ولی امروزه نازلهایی طراحی شدهاند که به صورت مربع پاش هستند و اجازه عبور هوا را نمیدهند (مطابق با شکل بالا).
انواع نازل برج خنک کننده پر کاربرد
- نازل مربع پاش مدل دک اسپری
این نازل یکی از پر استفادهترین انواع نازل است که جنس آن از ABS میباشد. سایز ورودی این نوع نازل از یک اینچ تا 3 اینچ میباشد. این نازل در قسمت ورودی دارای رزوه است که به کمک کمربندی بروی لوله قرار میگیرد. پس از گذر آب از ناحیه اریفیس (در گلویی نازل که در بخش انتهایی آن قرار دارد)، فشار تغییر کرده و مسیر آب به سمت بیرون پاشش میکند.
در ناحیه ورودی نازل، قطعه پروانهای شکل قرار دارد که توربولاتور نام دارد و باعث چرخش آب و تنظیم جریان میشود. این قطعه در هنگام عملکرد ثابت است و دَوران نمیکند.
نازل مربع پاش برای برجهای خنک کننده صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد که دبی بالایی دارند. در فیلم زیر عملکرد نازل را مشاهده میفرمایید. در نازل (Dekspray)، باید میزان فشار آب و همچنین فاصله از پکینگها مناسب باشد، به صورتی که آب پس از توزیع تمامی سطح پکینگ را خیس نماید. در صورتیکه بخشی از پکینگها خشک باشد باعث فرار هوا شده و عملکرد دستگاه افت پیدا میکند.
- نازل حلزونی
نازل حلزونی یکی از بهترین و قدیمی ترین انوع نازل است. این نازل در دو سایز 1/2 اینچ و 3/4 اینچ موجود بوده و پاشش آن به صورت دایره میباشد. هر نازل با توجه به فاصله تا پکینگ دایرهای به قطر 50 سانتیمتر را پوشش خواهد داد. به طور معمول این نازل باید در تعداد بالا مورد استفاده قرار گیرد و نازلها دارای هم پوشانی باشند تا جایی از پکینگها خالی نماند.
در شرایطی که فاصله نازل تا پکینگ بسیار کم باشد، این نازل کاربرد خواهد داشت. عملکرد نازل حلزونی در فیلم زیر نشان داده شده است. نحوه کارکرد به این صورت است که آب بوسیله انشعابها تقسیم شده و سپس نازل، آن را به صورت یکنواخت روی پکینگها توزیع میکند.
- نازل مارلی
یکی از جدیدترین انواع نازل در کولینگ تاور، نازل مارلی است که به صورت یکنواخت آب را بروی سطوح پکینگ توزیع مینماید. این نوع نازل مناسب استفاده در کولینگ تاورهای صنعتی میباشد. همچنین، نازل مارلی در انواع دیگر کولینگ تاور قابل استفاده میباشد و عملکرد بسیار خوبی دارد. بطوری که آب پس از ورود به لبهها برخورد کرده و در مسیرهای متفاوت به روی پکینگ پاشیده میشود.
همانطوری که در فیلم زیر نحوه توزیع آب در نازل مارلی را مشاده میفرمایید، لبههای بیرونی آب را در مسیرهای مشخص هدایت میکند. به همین جهت کیفیت توزیع آب عالی خواهد بود. در صورتی که لبه بیرونی دچار رسوب شود، میتوان قطعه بیرونی را شستشو کرد و یا به راحتی جدا کرده و تعویض نمود.
- نازل اکوجت
یکی دیگر از بهترین نازلهای موجود برای کولینک تاور، نازل اکوجت است که در کولینگ تاور عملکرد بسیار خوبی دارد و بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع نازل دارای انواع مختلفی میباشد که در قسمت تحتانی به صورت پروانهای یا مثلثی باشد. نحوه کار در این نوع نازل به این صورت است که آب به صورت عمود از دهانه نازل وارد شده و سپس به سطح برخورد کرده و به اطراف پاشیده میشود.
در این نازل آب پس از برخورد به سطح مثلثی یا پروانه به صورت مدور توزیع میگردد. این نازل برای آبهای کثیف و با دبیهای زیاد طراحی شده است. هنگامی که آب کثیف باشد، با توجه به دهانه ورودی به راحتی به سمت پایین حرکت کرده و رسوب نمیتواند دهانه ورودی را دچار گرفتگی کند و در هنگام برخورد با سطح هم هیچ گونه گرفتگی به وجود نخواهد آمد.
- نازل اکو اسپری
این نوع نازل برای برجهای خنک کننده بزرگ، طراحی شده است. بطوریکه آب را به صورت افقی در سطح توزیع کرده و سطح بزرگی را پوشش میدهد. در نازل اکو اسپری، آب در چند سطح و در چندین جهت پرتاب میگردد و ناحیه گستردهای را پوشش میدهد. در برجهای بلندمرتبه و بتنی که نیاز است تا سطح بزرگی پوشش داده شود، از این نوع نازل استفاده میگردد.
در فیلم زیر عملکرد شگفت انگیز این نازل برج خنک کننده را مشاهده کنید. آب در سطح گستردهای به صورت افقی پرتاب میگردد و ناحیه بزرگی را پوشش میدهد. این نازل دارای تبدیل ورود بوده و میتوان با سایزهای مختلف آن را نصب و مورد استفاده قرار داد.
قیمت نازل برج خنک کننده
قیمت خرید افشانک هم از 10 هزار تومان تا 200 هزار تومان متغیر است. به این صورت که مدلهای پرمصرفی مثل طرح دک اسپری برنتوود از جنس ABS قیمت 50 هزار تومان دارد. جهت استعلام قیمت نازل کولینگ تاور با شرکت بادران تهویه صنعت تماس حاصل فرمایید. برای مطالعه بیشتر در زمینه طرز کار نازل به مطلب (How nozzle work) مراجعه نمایید.