برج خنک کننده جریان مخالف، به برج خنک کننده‌ای می‌گویند که در آن مسیر جریان آب و هوا در خلاف جهت هم باشند. این نوع از کولینگ تاورها انواع مختلفی دارند و بین آنها تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. در این مقاله از کارا فناور اطلس پارسی، تصمیم گرفتیم که راجع به کولینگ تاور جریان مخالف که از مهمترین و پرکاربردترین انواع برج خنک کننده به شمار می‌آیند و کاربرد اصلی آنها با برج‌های خنک کننده ساده یکی بوده و اختلاف کمی نیز با هم دارند، مطالبی را بیان کنیم.
طرز کار برج خنک کننده جریان مخالف
کولینگ تاور جریان مخالف یا کانترفلو (Counter Flow) یکی از رایج‌ترین انواع کولینگ تاور است که وظیفه خنک کردن آب بوسیله جریان هوای مخالف را برعهده دارد. در این برج، آب از بالا به سمت پایین می‌ریزد و هوا نیز همزمان از قسمت زیر به سمت بالا حرکت می‌کند. آب و هوا در مسیر مخالف یکدیگر تماس پیدا کرده و تبادل گرما و انرژی صورت می‌پذیرد. معمولاً پروانه در قسمت مرکزی قرار دارد، بنابراین هوا از قسمت زیر کشیده و به سمت بالا هدایت می‌شود.
انواع برج خنک کن جریان مخالف
“برج خنک کن جریان مخالف در انواع مختلفی توسط شرکت بادران تهویه صنعت طراحی و ساخته می‌شود.”
انواع کولینگ تاور جریان مخالف از نظر جنس و متریال عبارتند از:
- فایبرگلاس
- فلزی
- بتنی
قطعات و اجزای برج خنک کن جریان مخالف
- دینام: تأمین کننده نیروی مکانیکی و گشتاور چرخشی لازم در پروانه
- پروانه: ایجاد جریان مکشی در هوا از پایین به سمت بالا
- کاهش‌دور: کاهنده دور موتور به مقدار دور استاندارد مورد نیاز فن
- نازل آبپاش یا آب پخش کن: پاشنده آب بر روی پکینگ‌ها
- لوله‌های انشعاب پاشش: انتقال دهنده آب به نازل از ورودی برج خنک کننده
- بست کمربندی: اتصال دهنده نازل آبپاش به لوله‌های انشعابی
- پکینگ‌ها: پوشال‌های تراکمی در داخل برج خنک کننده
- شبنم‌گیر: جلوگیری کننده از عبور چکه‌های آب به طرف پروانه
- بدنه و فریم اصلی: ساختار اصلی اسکلت برج خنک کن شامل ستون‌های اصلی نگهدارنده سایر بخش‌های بدنه
- پنل: دیواره اصلی نگهدارنده و مهمترین قسمت بدنه کولینگ تاور
- تشت ذخیره آب (تشتک): محل جمع کردن آب خنک در برج خنک کننده
- عرشه پروانه: محل خروجی هوای داغ و مرطوب اشباع
- ساپورت نگهدارنده: وظیفه نگهداری قطعات داخلی مثل پکینگ و قطره گیر
- پایه نگهدارنده موتور: نگهدارنده دینام
- پایه نگهدارنده پروانه: شاسی نگهدارنده پروانه و سیستم کاهنده دور
ویژگی‌های برج خنک کننده جریان مخالف
سیستم توزیع آب در برج خنک کن جریان مخالف معمولاً توسط فشار پمپ و به وسیله نازل صورت می‌پذیرد. نازل، آب را تا حد امکان به روی سطح و به صورت قطره توزیع می‌کند. سطوح انتقال حرارت مورد استفاده در این نوع برج خنک کننده باید به شکلی باشد که اجازه ورود هوا از قسمت پایین داده شود. پروانه معمولاً در قسمت مرکزی و در قسمت بالا قرار گرفته و هوا را از پایین به سمت بالا مکش می‌کند.
معمولاً به دلیل مکانیزم کارکرد و مسیر خلاف جهت آب و هوا، پرتاب آب در این نوع برج‌های خنک کننده زیاد است؛ به همین دلیل غالباً در قسمت بالای سیستم توزیع آب از قطره گیر استفاده می‌شود. قطره‌گیر به هوا اجازه عبور می‌دهد، ولی قطرات آب را می‌گیرد و به سیستم باز می‌گرداند.
“با توجه به این که در این نوع برج، مسیر تماس آب و هوا در خلاف جهت یکدیگر است، به همین دلیل به آن، برج خنک کن جریان مخالف می‌گویند.”
کولینگ تاور جریان مخالف باید دارای ارتفاع بلند و مناسبی باشد تا توزیع آب به روی پکینگ‌ها به خوبی صورت پذیرد و آب فرصت خنک شدن داشته باشد. برج‌های خنک کن جریان مخالف معمولاً از چهار طرف هوا را مکش می‌کنند. بنابراین نمی‌توان آنها را به هم چسباند و باید به اندازه نصف ضلع آن میان دو برج فاصله باشد تا جریان هوا به خوبی صورت بگیرد.
سخن آخر
خنک کننده جریان مخالف عموماً قادر است که دمای آب را تا حدود 3 درجه بالاتر از دمای مرطوب محیط خنک نماید و همین قابلیت این نوع برج خنک کننده باعث افزایش در میزان راندمان کولینگ تاور جریان مخالف شده است. بدلیل عملکرد بالای برج خنک کننده جریان مخالف در 80 درصد کاربری های صنعتی و غیرصنعتی، از این مدل خنک کننده صنعتی استفاده می شود. مزایای فراوان این مدل برج خنک کننده در زمینه تهویه مطبوع و صنعت باعث شده تا امروزه بیشتر تولیدات کولینگ تاور و برج خنک کننده صنعتی از نوع جریان مخالف باشد.
جهت مطالعه بیشتر در مورد این نوع برج، به مطالب “برج خنک کننده جریان متقاطع“ و “انواع برج خنک کننده“ در بخش مقالات مراجعه کنید.
